NSND Phạm Trà My sinh ra trong một gia đình không có truyền thống nghệ thuật, mẹ là giáo viên dạy tiểu học, cha làm thợ tiện. Năm 9 tuổi đến với cây đàn tranh với sự ủng hộ của gia đình từ ấn tượng về hình ảnh người nghệ sĩ đang đánh đàn tranh trên tivi.
Sau quá trình phấn đấu nỗ lực không ngừng nghỉ, NSND Trà My hoàn thành chương trình từ sơ cấp lên tới đại học chỉ mất 10 năm, là sinh viên có thành tích học tập tốt nhất trong khối nghệ thuật cả nước, được đại diện cho sinh viên Nhạc viện tham dự Đại hội Sinh viên toàn quốc và sau đó được giữ lại trường làm giảng viên.
Công việc giảng dạy - biểu diễn song hành cùng chị hơn 40 năm qua. Năm 2000, chị và bạn bè thành lập ban nhạc dân tộc “Hoa Tràng An” biểu diễn tại nhiều sự kiện quan trọng trong nước và lưu diễn nhiều nơi trên thế giới. Sau này, chị cùng với nghệ sĩ đàn bầu Ngô Trà My, DJ Trí Minh cùng thực hiện những bản hòa tấu mang màu sắc đương đại vô cùng cuốn hút. Với một giảng viên như Phạm Trà My, sự thành công trên sân khấu biểu diễn không chỉ mang lại kinh nghiệm, thu nhập mà còn chính là “tấm gương” dành cho các học trò.
NSND Trà My đã dành được nhiều huy chương cũng như giải thưởng tại các kỳ hội diễn, các chương trình liên hoan âm nhạc trong nước và quốc tế, tiêu biểu như:
- Năm 1992: Huy chương Bạc tiết mục độc tấu đàn Tranh tại Hội diễn Ca Múa Nhạc dân tộc toàn quốc.
- Năm 1994: Nhận bằng khen và Giải thưởng mùng 9 tháng Giêng của Hội sinh viên Việt Nam.
- Năm 1999: Giải thưởng đặc biệt cho âm nhạc hay nhất tại Liên hoan âm nhạc Quốc tế tại Ý; Giải thưởng Âm nhạc hay nhất tại Liên hoan âm nhạc quốc tế tại Confolens Pháp.
- Năm 2006: Là đại diện Việt Nam duy nhất được mời tham dự Liên hoan đàn Tranh châu Á tại Kimhea Hàn Quốc.
- Năm 2008: Là đại diện duy nhất của miền Bắc được mời tham dự Liên hoan đàn Tranh châu Á tại Việt Nam.
- Năm 2010: Là đại diện duy nhất của Việt Nam được mời tham dự Festival đàn Tranh Châu Á, biểu diễn cùng Dàn nhạc Giao hưởng Quốc gia Đài Loan (NCO) tại Đài Loan - Trung Quốc
- Năm 2011: Giải Nhất dành cho chương trình biểu diễn hay nhất của năm do Hội Nhạc sĩ Việt Nam trao tặng.
- Năm 2012: Nhận danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú do Nhà nước trao tặng.
- Năm 2014: Nhận Bằng khen Sứ giả Hòa bình do Bộ Ngoại giao Mỹ trao tặng; Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch trao tặng cho cá nhân có thành tích xuất sắc.
- Năm 2016: Nhận Kỷ niệm chương vì sự nghiệp văn hoá, thể thao và du lịch do Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch trao tặng.
- Năm 2017: Huy chương vàng độc tấu toàn quốc với tác phẩm “Bến Đợi” của nhạc sĩ, NSND Huỳnh Tú.
- Năm 2018: Nhận Kỷ niệm chương vì sự nghiệp giáo dục do Bộ Giáo dục và Đào tạo trao tặng.
- Năm 2020: Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch trao tặng cho cá nhân có những cống hiến xuất sắc cho các chương trình biểu diễn của Đảng và Nhà nước.
- Năm 2023: Bảo vệ thành công Luận án Tiến sĩ và trở thành Tiến sĩ Âm nhạc học đàn Tranh đầu tiên.
- Năm 2024: Chính thức nhận danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân do Nhà nước trao tặng.
NSND Phạm Trà My được mời đi biểu diễn nhiều chương trình lớn ở Việt Nam và lưu diễn nhiều nơi trên thế giới như: Pháp, Bỉ, Thụy Điển, Thụy Sĩ, Phần Lan, Hà Lan, Mỹ, Ý, Nga, Đan Mạch, Nhật bản, Hàn Quốc, Đài loan, Trung Quốc, Thái Lan... đã xuất bản CD độc tấu đàn Tranh "Cầm khúc" và tham gia ghi âm, thu hình nhiều CD, VCD, DVD...
